Răng sữa là răng gì? Chăm sóc răng sữa như thế nào là đúng cách?

Răng sữa là loại răng thường xuất hiện ở trẻ em. Trong giai đoạn này rất nhiều bà mẹ và ông bố cảm thấy đau đầu khi chưa thật sự hiểu rõ về sự hình thành phát triển cũng như cách chăm sóc răng sữa đúng cách để bảo vệ sức khỏe răng miệng cho con em mình. Chính vì thế, hôm nay Nha Khoa  sẽ cùng các bạn đi tìm hiểu về loại răng sữa này nhé. 

Giới thiệu về răng sữa 

Để hiểu rõ hơn về răng sữa chúng ta hãy bắt đầu đi tìm hiểu về khái niệm răng sữa cùng với số lượng răng sữa của mỗi bé khi hình thành đầy đủ sẽ là bao nhiêu chiếc răng.

Răng sữa là gì?

Răng sữa còn có tên gọi khác là răng trẻ em đây được xem là chiếc răng nguyên thủy hình thành trong giai đoạn phôi thai của thai kỳ. Sự phát triển của răng sữa bắt đầu từ tuần thứ sáu khi răng phát triển như phiến răng mỏng. Răng tiếp tục hình thành cho đến khi trẻ chào đời được 6 tháng sẽ nhú dần lên trên bề mặt lợi và răng sữa sẽ mọc đủ hoàn toàn cho đến khi bé 2 tuổi.

Số lượng và loại răng sữa 

Mỗi bé sẽ có khoảng 20 chiếc răng sữa và đây là những chiếc răng đầu tiên xuất hiện trong miệng trẻ. Số lượng răng sữa sẽ bao gồm: 

• 4 răng cửa giữa: răng cửa nằm ở hàm trên và hàm dưới. Mỗi răng cửa có một cạnh cắt mỏng. Răng cửa trên và dưới khớp với nhau giống như một chiếc kéo để cắt thức ăn.
• 4 răng cửa bên: răng nhọn ở hai bên răng cửa ở hàm trên và hàm dưới chúng được dùng để xé thức ăn.
• 4 răng nanh: Răng nanh nằm ở bốn góc ở bốn vùng răng được coi là nền tảng của cung răng, giúp tạo hình, nâng đỡ cơ mặt có tác dụng lớn trong hướng dẫn vận động tiếp xúc của hàm dưới sang bên và trước bên, do đó được coi là “cọc hướng dẫn” cho khớp cắn.
• 8 răng cối: những răng hàm này lớn hơn răng tiền cối về phía sau miệng, với bề mặt phẳng, rộng để nghiền thức ăn.

Sự phát triển của hàm và răng ở trẻ em 

Răng sữa còn được gọi là răng tạm thời vì nó chỉ tồn tại cùng bé trong những năm tháng đầu đời, sau đó sẽ được thay thế bằng răng vĩnh viễn.

Quá trình mọc răng kéo dài khoảng 8 ngày, bao gồm 4 ngày trước và 3 ngày sau khi răng nhú khỏi nướu. Bạn có thể thấy bong bóng màu xám xanh trên nướu nơi răng sắp mọc. Đây được gọi là nang mọc và thường sẽ tự khỏi mà không cần điều trị.Trong thời gian này, bạn sẽ cảm thấy khó chịu và có thể hình thành kèm theo đó là một số bệnh vặt. 

Vai trò của răng sữa 

Răng sữa đóng một vai trò rất quan trọng không kém gì răng vĩnh viễn cụ thể: 

• Hỗ trợ trẻ phát âm tốt: nếu những chiếc răng này bị hỏng và phải nhổ sớm, trẻ có thể bị nói ngọng.
• Giúp tiêu hóa thức ăn dễ dàng : sau 6 tháng tuổi, bé sẽ được bổ sung thêm những loại thức ăn cứng mềm và khó tiêu hóa hơn. Những chiếc răng sữa sẽ giúp bé nhai thức ăn mềm đầu tiên một cách thuận tiện đồng thời giúp việc tiêu hóa thức ăn của trẻ được dễ dàng hơn.

• Giúp xương hàm phát triển bình thường: nhờ vào răng sữa xương hàm của trẻ được phát triển bình thường.
• Giữ chỗ cho răng vĩnh viễn: Răng sữa này có có một nhiệm vụ vô cùng quan trọng chính là bảo vệ không gian cho răng vĩnh viễn của chúng ta cho đến khi chúng mọc lên từ bên dưới.

Tác dụng của răng sữa trong việc giữa chỗ cho răng vĩnh viễn 

Răng sữa thường vẫn còn trong miệng của trẻ cho đến khi răng vĩnh viễn bên dưới sẵn sàng mọc ra khỏi nướu. Lúc này chân răng sữa bị tiêu biến, răng lung lay và rụng. Răng vĩnh viễn "mọc lên" sau đó vài tuần. Nếu một đứa trẻ bị mất một chiếc răng quá sớm - trước khi chiếc răng vĩnh viễn sẵn sàng mọc lên hoặc nếu nó vô tình bị gãy, hoặc bị nha sĩ nhổ bỏ vì bệnh tật, thì phải giữ lại khoảng trống đó.

Khi đó bác sĩ sẽ chỉ định dùng một bộ duy trì không gian được đưa vào để thay thế "răng sữa" cho đến khi răng vĩnh viễn sẵn sàng mọc lên nếu không thì các răng khác sẽ bị nghiêng hoặc trôi vào khoảng trống. 

Có những trường hợp không có chỗ cho răng vĩnh viễn mọc. Dẫn đến việc răng vĩnh viễn mới có thể mọc lệch khỏi vị trí thích hợp của nó và có thể ảnh hưởng đến vị trí của các răng khác. Răng trở nên chen chúc và không thẳng hàng với nhau. Điều này gây cản trở trong quá trình vệ sinh, ăn uống và có nhiều khả năng gặp phải  nhiều vấn đề bệnh lý răng miệng. 

Quá trình thay thế răng sữa bằng răng vĩnh viễn 

Khi nào răng sữa bắt đầu rụng 

Thứ tự và độ tuổi cụ thể mà trẻ bị mất răng sữa có thể khác nhau tùy thuộc vào các hoàn cảnh hoặc yếu tố tác động khác nhau, chẳng hạn như yếu tố di truyền. Răng sữa khi mọc lên, đứng trên cung hàm, sau vài năm thì chân răng bắt đầu tiêu dần chuẩn bị nhường chỗ cho một mầm răng vĩnh viễn sắp trồi lên ngay đúng vị trí đó.Thường thì răng sữa mọc sớm cũng sẽ rụng sớm.

Quá trình thay răng sữa bắt đầu từ răng cửa đến răng hàm, răng sữa rụng đến đâu thì răng vĩnh viễn mọc lên ngay vị trí đấy. Sự khỏe mạnh của hàm răng sữa có ảnh hưởng sự phát triển và định dạng của hàm răng vĩnh viễn. Cho nên, nếu trẻ bị sâu răng đến mức mất răng từ sớm thì răng vĩnh viễn sau này sẽ khó mọc đúng chỗ.

Dưới đây là bản thống kê lại quá trình trình mọc răng sữa và mất răng ở trẻ. 

Quá trình răng vĩnh viễn mọc hoàn chỉnh 

Khi 20 răng sữa đã mọc lên trên cung hàm thì sẽ tồn tại trong khoảng 4 năm và đến khoảng 6 tuổi trở lên thì các bé sẽ bắt đầu tiến hành thay thế các răng sữa bằng răng vĩnh viễn. Quá trình mọc răng vĩnh viễn của trẻ sẽ diễn ra sau khi rụng răng sữa. Tuy nhiên, với các răng nanh và răng cửa thì răng vĩnh viễn sẽ mọc lên sau đó khoảng 2 đến 4 tuần. Còn các răng hàm thì khoảng 1 đến 2 tháng sau đó.Trung bình một người có 32 chiếc răng vĩnh viễn, bao gồm 16 chiếc ở hàm trên và 16 chiếc ở hàm dưới. (Trong một số trường hợp, răng hàm thứ ba – thường được gọi là răng khôn – không mọc nên một số người chỉ có một bộ 28 chiếc răng vĩnh viễn.)

Cũng giống như răng sữa, thời điểm mọc răng vĩnh viễn có thể khác nhau. Thông thường, thứ tự và mốc thời gian mọc sơ bộ của từng loại răng vĩnh viễn là:

• Răng hàm đầu tiên – từ 6 đến 7 tuổi.
• Răng cửa trung tâm – từ 6 đến 8 tuổi.
• Răng cửa bên – từ 7 đến 8 tuổi.
• Răng nanh – từ 9 đến 13 tuổi.
• Răng tiền hàm – từ 9 đến 13 tuổi.
• Răng hàm thứ hai – từ 11 đến 13 tuổi.
• Răng hàm thứ ba (răng khôn) – trong độ tuổi từ 17 đến 21 tuổi, nếu có.

Hướng dẫn chăm sóc răng sữa đúng cách 

• Bạn có thể bắt đầu đánh răng cho bé ngay khi chúng bắt đầu mọc răng. Sử dụng bàn chải đánh răng trẻ em với một ít kem đánh răng có chất florua. Luyện tập cho bé thói quen đánh răng hàng ngày.
• Đưa con bạn đi cùng khi bạn đi khám răng định kỳ 6 tháng/ lần để bác sĩ kiểm tra.
• Tránh đồ uống có đường, và các thực phẩm dễ gây sâu răng như kẹo, bánh ngọt,...
• Khi bé bắt đầu ăn thức ăn đặc, hãy khuyến khích bé ăn thức ăn mặn và đồ uống không đường.
• Nếu bạn chọn cho trẻ ăn thức ăn ngọt hoặc nước ép trái cây, chỉ nên cho trẻ ăn vào giờ ăn chính.
• Khi đi ngủ hoặc trong đêm chỉ cho trẻ uống sữa mẹ, sữa công thức hoặc nước đun sôi để nguội. 

Kết luận 

Răng sữa là chiếc răng rất quan trọng chúng ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình mọc răng vĩnh viễn sau này. Chính vì thế, bạn cần nắm các thông tin cơ bản về răng sữa để có cách chăm sóc đúng cách giúp răng sữa được sạch sẽ và đảm bảo sức khỏe răng miệng cho bé một cách tốt nhất.